Brahman

In het kort is Brahman de ultieme realiteit van het universum, het enkele onderliggende principe dat de diversiteit in alles wat bestaat verbindt. Sommige mensen noemen dit Brahman, anderen God en meer wetenschappelijk georienteerde mensen noemen het de werkelijkheid.

Er zijn veel verschillende definities en interpretaties van Brahman, zowel vanuit een dualistisch als non-dualistisch perspectief. Persoonlijk kan ik mij vinden in de niet-dualistische (monistische) visie. Volgens deze gedachtegang komt alles in het universum voort uit Brahman. Dit is ook wel bekend als de Advaita Vedanta filosofie.

Uiteindelijk maken alle verschillende definities van wat de realiteit of Brahman precies is, weinig uit:

यस्यामतं तस्य मतं मतं यस्य न वेद सः ।

yasyāmataṃ tasya mataṃ mataṃ yasya na veda saḥ ।

अविज्ञातं विजानतां विज्ञातमविजानताम् ॥ ३ ॥

avijñātaṃ vijānatāṃ vijñātamavijānatām ॥ 3 ॥

Zij die Brahman niet bevatten, begrijpen het; zij die het wel bevatten, begrijpen het niet. Het is niet begrepen door hen die het bevatten; het is wel begrepen door hen die het niet bevatten.

— Kena Upaniṣhad, 2.3.